Vlees vraagt teveel
Alternatieve eiwitten produceren is hard nodig. Met meer dan 8 miljard mensen hebben we wereldwijd steeds meer monden te voeden. En hoewel vlees een belangrijke bron van eiwitten is, vraagt de productie ervan om veel veevoer, water en land. Het gevolg: een hoge CO2-uitstoot en achteruitgang van het milieu. Onze consumptie van dieren raakt dus alles wat er op aarde leeft. Willen we in de toekomst voldoende voedsel hebben voor iedereen en tegelijkertijd onze planeet redden, dan zit er maar één ding op: minder vlees gaan eten.
Steeds meer overheden zetten daarom in op de productie van andere eiwitbronnen. Zo ook Nederland, met de Nationale Eiwitstrategie (NES) bijvoorbeeld. Die moet de productie van alternatieve eiwitten stimuleren. Los daarvan vragen steeds meer consumenten en voedselproducenten naar alternatieve eiwitten, omdat ze steeds bewuster worden van de noodzakelijke eiwittransitie.
Insecten als duurzaam alternatief
Gelukkig heeft de wereld de afgelopen jaren niet stilgezeten. Uit diverse onderzoeken blijkt dat insecten een ideaal én duurzaam eiwitalternatief vormen. Qua voedingswaarde zijn ze gelijkwaardig aan kip-, rund- of varkensvlees. Voor de productie van insecten is echter minder ruimte, voer en water nodig, wat de ecologische voetafdruk veel kleiner maakt. En waar 50% van een koe of varken gegeten kan worden, is een insect voor 80% eetbaar. Opgeteld kunnen we met insecten dus meer mensen voeden. Bijkomend voordeel is dat de kweek van insecten sneller en goedkoper is dan de productie van vlees, omdat insecten zich sneller voortplanten dan zoogdieren.
Kleine oplossing voor groot probleem
Hoe klein ze ook zijn, insecten bieden een oplossing voor een gigantisch probleem. Maar over welke insecten hebben we het? “Goede alternatieve eiwitbronnen zijn meelwormen, kevers, krekels en sprinkhanen. Die kunnen we in zijn geheel eten, al zal daar niet bij iedereen het water van in de mond lopen. Ze kunnen ook worden vermalen en toegevoegd aan voedselproducten. Denk aan vleesvervangers, pasta’s, sportdranken en -repen of bakkerijproducten”, zegt Gert Boersma, projectleider bij Equans Refrigeration. “Meelwormen en larven van de zwarte soldatenvlieg worden verwerkt in veevoer, in plaats van soja. Zo komen varkens, koeien en kippen alsnog aan hun eiwitten, maar dan op een duurzame manier.”
Vraag naar kweekinstallaties
De potentie van insecten kweken blijft niet onopgemerkt. ”Als gevolg daarvan kloppen steeds meer bedrijven bij ons aan voor een kweekinstallatie voor insecten”, vertelt Boersma. “De technologie die nodig is om insecten te kweken ligt dicht bij wat we als Equans Refrigeration al jaren doen: energiezuinige systemen leveren voor klimaat- en luchtbehandeling voor de voedselverwerkende industrie. Daar hebben we alle kennis en ervaring voor in huis.”
“Een kweekinstallatie voor meelwormen bijvoorbeeld moet 5 dingen kunnen: koelen, verwarmen, ontvochtigen, bevochtigen en lucht verversen.” Volgens Boersma luistert dat erg nauw: “In een kweekruimte staan duizenden bakjes vol wormen opgestapeld. Het is de kunst om de temperatuur, de relatieve luchtvochtigheid en de luchtverdeling in de ruimte zo homogeen mogelijk te houden. Want hoe stabieler het klimaat, hoe stabieler de kweek.”
Elk bakje in de kweekruimte heeft zijn eigen microklimaat. Boersma: “Om zo’n gelijkmatige mogelijke conditie in de kweekruimte te creëren is een geavanceerd luchtverdeelsysteem nodig. De luchtverdeling simuleren we eerst op een computer. Zo kunnen we de luchtstroom in snelheid en richting toetsen en optimaliseren.”
Extra uitdagend bij de klimaatsturing is dat insecten per levensfase – dus als made, worm, pop of kever – andere comfortcondities prefereren. Daarnaast produceren ze warmte en CO2. Boerma: “Om die CO2 af te voeren moet de kweekruimte worden geventileerd met buitenlucht. Afhankelijk van de buitenluchtcondities vraagt dat om extra te verwarmen, te koelen, te bevochtigen of juist te ontvochtigen. Dat moet natuurlijk zonder schommelingen teweeg te brengen.”
Bekend terrein
“Weten we de comfortcondities, CO2-productie en warmteafgifte in de verschillende levensfases van de insecten, dan kunnen we hier een luchtbehandelingsinstallatie en luchtverdeelsysteem voor ontwerpen”, vervolgt Boersma. “Dit is bekend terrein voor ons. We vertellen bedrijven graag hoe ze met onze knowhow en technologie zo goed mogelijk insecten kunnen kweken.”