Betere productkwaliteit, meer capaciteit
Als visverwerkingsbedrijf Gebr. Kramer in Urk de complete vriesafdeling wil vernieuwen, staat Equans voor een grote uitdaging. “Met de beperkte ruimte is het passen en meten”, geeft mede-eigenaar Lub Kramer toe. Zodra het juiste plan op tafel ligt, klaart Equans de klus in recordtijd. En profiteert Kramer van meer capaciteit en een betere productkwaliteit.
Met het ontwerp van Equans voor de nieuwe vriesinstallatie ontstaat meer capaciteit. Dat spreekt de broers Lub en Klaas Kramer aan, maar hiervoor zijn wel enkele ingrepen nodig. Van het wegzagen van de zolder tot het verhuizen van de koudecentrale. Die staat niet langer inpandig, maar op het dak. En draait op natuurlijke koudemiddelen. Veilig en wel, voorzien van een geluid- en brandwerende prefab omkasting. In de verwerkingshal ontstaat zo meer ruimte voor de vriestunnels.
Projectleider Chris Muller van Equans heeft nog een truc om de capaciteit op te schroeven. Hij vervangt de enkele bandvriezer met een lijn van 2,60 meter door een injectieluchtvriezer (ILV) met 2 invrieslijnen van 1,80 meter. “Door de dubbele invrieslijn kan Gebr. Kramer meer schol en tong in kortere tijd verwerken, circa 1.300 tot 2.000 kilo per uur. Met de tweede lijn is er ook meteen een back-up bij een eventueel mankement”, vertelt Muller. Het invriezen van een scholfilet gebeurt bij -40°C. Dat duurt nu geen 20, maar hooguit 5 minuten. Die snellere invriestijd resulteert in een mooie besparing, want het energieverbruik bij het invriezen van 1 kilo vis is gehalveerd.
De vis zelf gedijt ook beter bij de snellere invriestijd. Vriesmeester Juriaan Romkes deelt zijn ervaring: “Zodra de vis uit de ILV komt, zie ik het al. De vis is mooier en witter. En vertoont amper een afdruk dankzij de fijne structuur van de transportband. Ook van binnen oogt de vis goed: de structuur blijft onaangetast, omdat de ILV minder vocht onttrekt. Daardoor droogt de vis minder in en verliest hij minder gewicht.”
Als ondernemers plukken de broers Kramer daar de vruchten van. “De ILV heeft een langere standtijd, omdat hij minder vocht onttrekt en daardoor minder last heeft van ijsaangroei. Maar het belangrijkste is het vertrouwen van klanten. Sinds de ingebruikname van de nieuwe vriesinstallatie is de vis beter en hebben we het veel drukker”, zegt Kramer.
Na de behandeling in de ILV volgt het navriestraject. Waar de vis eerst door 2 lijnvriezers ging, komt hij nu 5 tunnels op zijn route tegen. Hier verhardt de vis verder bij een temperatuur van -38°C. Een ijskoud dompelbad in water van 0°C volgt na elke lijnvriezer, waardoor de vis 10 tot 50% ijs kan opnemen. Met dit fraaie ijslaagje is hij beschermd tegen uitdroging en vriesbrand en is de vis nog langer houdbaar.
Met hun kleinere omvang en geringe diepte is niet 600 liter water nodig om de nieuwe glaceerbakken te vullen, maar slechts 250 liter. Omdat het water eens in de 3 uur wordt ververst, bespaart Kramer daardoor flink op het waterverbruik: ruim 1.6 miljoen liter per jaar. Het efficiënte ontwerp van de installatie maakt de transportband van de ILV tot en met de laatste lijnvriezer een stuk korter dan voorheen. Ook dat reduceert juist het energieverbruik. Muller: “Kramer heeft nu meer capaciteit, waardoor het energieverbruik zal toenemen. Maar deel ik het verbruik door het aantal kilo’s vis dat wordt verwerkt, dan kan ik maar 1 conclusie trekken: de nieuwe vriesinstallatie werkt veel energiezuiniger.”
Hoewel er meer lijnvriezers en glaceerbakken zijn, geniet de vriesmeester toch van meer gemak. Sensoren in de vriestunnels controleren constant de temperatuur. Daarnaast is de complete vrieslijn opgenomen in het centrale besturingssysteem.
Romkes: “Waar ik voorheen de instellingen per tunnel handmatig moest invoeren, kan ik nu alle installaties via een touchscreen bedienen: van de snelheid van de transportbanden tot het vullen van de glaceerbakken. Het schoonmaken is ook veel eenvoudiger, doordat we de luiken aan de zijkanten van de tunnels kunnen openen. Equans heeft daar in het ontwerp rekening mee gehouden.”
“Equans heeft een geweldige prestatie geleverd”, concludeert Kramer. “De klus moest binnen 6 weken geklaard worden. De vriezer is het hart van ons bedrijf. Missen we die, dan is dat een hele aderlating. Maar de installatie was binnen de gestelde deadline weer in bedrijf. Zoals een familiebedrijf betaamt, stomen Klaas en ik onze zonen nu klaar voor een eventuele overname. Met deze vriesinstallatie kan de volgende generatie in elk geval weer jaren vooruit.”