Duurzaamheid is een belangrijke pijler voor Aviko Rixona. Met een industriële warmtepomp in een van de productiefabrieken zette de producent van gedroogde aardappelproducten een belangrijke stap om de CO2-uitstoot in 2030 te halveren.
Op de Groningse productielocatie in Warffum verwerkt de Aviko-onderneming aardappelen tot aardappelgranulaat. Het granulaat dient als grondstof voor talloze producten in de wereldwijde snackindustrie. Als onderdeel van Royal Cosun, een internationale groep van bedrijven gespecialiseerd in de productie van voedingsingrediënten en natuurlijke voedingsmiddelen, heeft Aviko Rixona zich gecommitteerd aan het Klimaatakkoord. Zodoende wil het bedrijf haar CO2-uitstoot in 2030 met de helft terugdringen. Een van de maatregelen is de aanschaf van een warmtepomp van Equans Refrigeration.
“Om de reductiedoelstelling te halen hebben we onze productieprocessen geanalyseerd op warmteverbruik en warmteterugwinningsmogelijkheden”, vertelt Jeroen Zwietering, procesingenieur energie bij Aviko Rixona. “Voor het blancheren van de aardappelen verwarmden we proceswater indirect met aardgas. Voor het terugkoelen van de aardappelen maakten we gebruik van een traditionele koelinstallatie (chiller). Dat betekende dubbel energieverlies, omdat we de warmte die vrijkwam bij het koelen grotendeels naar buiten afvoerden en de chiller veel elektriciteit gebruikte. Een van de kansen was dan ook het combineren van die warmte- en koudevraag. We vroegen Equans om een systeem te ontwerpen dat vraag en aanbod van energie bij elkaar bracht, met de hoogst mogelijke efficiency en voor een acceptabele investering. Dan kom je snel uit op een warmtepomp.”
Equans startte in februari 2022 met het ontwerpen van de installatie. Projectleider Gert Boersma: “De warmtepomp moest aan de eisen voor een SDE++-subsidie voldoen, een zo kort mogelijke terugverdientijd hebben en betrouwbaar zijn omdat de granulaatproductie dag en nacht doorgaat. Ook moest de warmtepomp in de nieuw te bouwen machinekamer van Aviko Rixona passen. Het uiteindelijke resultaat is een machine met de afmetingen van een gemiddelde woonkamer, die 4 keer zo weinig energie nodig heeft als een traditionele verwarmingsinstallatie.”
Boersma dacht ook mee over de reinigbaarheid van de installatie. “Het water dat uit de ketel met blancheerwater komt is vervuild. Om te voorkomen dat de shell and tube warmtewisselaars verstopt raken, moeten de waterleidingen een aantal keer per jaar worden gereinigd. Wegklapbare deksels op de warmtewisselaar zorgen ervoor dat de waterleidingen goed te bereiken zijn. Ook hebben we de pijpen in de warmtewisselaar een iets grotere diameter gegeven, wat het makkelijker maakt om ze schoon te borstelen. Het materiaal dat in contact komt met het water in de warmtewisselaars zelf is uitgevoerd in roestvrijstaal om corrosie te voorkomen. Om vervuiling te minimaliseren is een inline filter geplaatst. Aviko Rixona kan ook de watertoevoer monitoren, zodat ze op tijd zien dat er gereinigd moet worden.”
Voor Aviko Rixona was het een groot voordeel dat Equans de warmtepomp op haar eigen productielocatie in Panningen kon bouwen. Zo kon de granulaatproductie in Warffum ongehinderd doorgaan. Na de bouw werd de installatie per vrachtwagen vervoerd. Zodra de koel- en warmwaterleidingen op de warmtepomp waren aangesloten en de warmtepomp was gevuld met het natuurlijke koudemiddel ammoniak, kon de installatie in november 2022 in gebruik worden genomen. Overschakelen van het oude systeem naar de warmtepomp kostte slechts één dag.
“De ingebruikname van de warmtepomp is een mooie mijlpaal. We zijn erg tevreden. Equans reageerde adequaat op onze verzoeken. En de service is uitmuntend”, zegt Zwietering tevreden. “Met de warmtepomp slaan we twee vliegen in één klap. Voor het blancheren hebben we geen gasgestookte ketel meer nodig. En we kunnen nu aardappels verwarmen met behulp van een warmtepomp die opgewarmd water uit het koelproces als bron gebruikt. Dankzij de warmtepomp besparen we veel energie en gas en hebben we een mooie stap gezet om onze CO2-uitstoot met 50% te reduceren.”
