In het West-Vlaamse Tielt draait sinds maart 2022 de grootste condensdrooginstallatie die Equans tot nu toe in België heeft gemaakt. Het energieneutrale systeem van De aardappelhoeve is in staat om 8.000 ton aardappelen, uien en sjalotten te drogen en te bewaren. Met dit pronkstuk gaat voor bedrijfsleider Bart Nemegheer een lang gekoesterde wens in vervulling: het hele jaar door kwaliteitsproducten van eigen bodem kunnen leveren.
“We moeten als landbouwsector anders kijken naar onze voedselproductie. Die moet veel duurzamer. Als we de noodzaak voor retailers om producten te importeren wegnemen en het aantal transportkilometers kunnen verminderen, bouwen we aan een toekomst”, stelt Nemegheer. Met die vooruitziende blik liet hij een nieuwe opslagloods bouwen. De condensdrooginstallatie van Equans houdt daarin 8 cellen met elk 1.000 ton producten op kwaliteit, zodat Nemegheer het hele jaar door kan leveren.
“De ervaring met het condensdroogsysteem van Equans in de fruit- en agrosector was doorslaggevend. Het stuurprogramma is helemaal doorontwikkeld, ik kan op elke parameter bijsturen. Zo zie je het graag als ondernemer. Dat was ook het verschil met andere aanbieders. Die hebben wel vergelijkbare bewaarsystemen, maar niet altijd de koelcapaciteit.”
Nemegheer koos bewust voor een gesloten bewaarsysteem. “In de oude bewaring met buitenlucht zagen we de kwaliteit van de aardappelen aan het einde van het seizoen achteruitgaan. Ze begonnen te kiemen en in te drogen door wisselingen in temperatuur en luchtvochtigheid. Ook de kans op drukplekken en kiemen nam toe. Natte of vochtige wintermaanden zijn voor een bewaring met buitenlucht catastrofaal. Drogen en ventileren met een luchtvochtigheid van 95% gaat gewoon niet. Aangezien klimaatveranderingen alleen maar meer onzekerheid brengen, wilden we een gesloten systeem. Dan zijn we niet meer afhankelijk van de grillen van moeder natuur.”
Of het buiten vochtig is of niet, het gesloten systeem stelt de zaakvoerder in staat om te drogen wanneer hij wil. “Oogsten in de modder en in slechte buitenluchtcondities? Voorheen hadden we dan een dure en vervuilende gasbrander nodig om de aardappel op te warmen en te drogen. Nu niet meer. Dankzij een warmteterugwinningssysteem maken we 100% gebruik van de warmte die tijdens het droogproces vrijkomt. Door de lucht in de bewaring te verwarmen met die vrijgekomen warmte, maken we de lucht weer geschikt om vocht op te nemen en drogen de aardappelen”, zegt hij.
Het drogen verloopt optimaal. “Omdat we kunnen sturen op de temperatuur, luchtvochtigheid en CO2, is de kans op kiemen nihil. Dat betekent ook dat we minder of helemaal geen kiemremmers nodig hebben.” Hoe sneller het product droogt, des te eerder het product kan worden ingekoeld en op constante temperatuur kan worden gebracht. Vastkokende aardappelen bij 3 tot 4°C, frietaardappelen bij 6 tot 7°C.
Juist die stabiele condities houden de producten langer vers, stelt Nemegheer. “De aardappels verliezen veel minder gewicht. Waar de indroging eerst 10 tot 15% bedroeg, is het nu maar maximaal 3%. De aardappelen blijven mooi hard, waardoor we ook veel minder drukplekken en minder afval hebben bij de verwerking. Minder indroging betekent ook meer voedselopbrengst. Daar profiteert iedereen van.”
Het koudemiddel ammoniak biedt ook een voordeel. De efficiency van dit koudemiddel zorgt voor een aanzienlijk lagere CO2-uitstoot ten opzichte van andere koudemiddelen. De geïntegreerde warmtepomp kan zowel koelen als opwarmen. De warmte die vrijkomt uit het koelproces wordt vervolgens gebruikt in de verpakkingsruimte, waar het product van 3-4°C naar 12°C wordt gebracht.
Het nieuwe bewaarsysteem zonder gaskachels resulteert in een CO2-reductie van 205.000 kg. Wat energie betreft wekt De aardappelhoeve juist meer op dan het verbruikt. Waar de opbrengst van de zonnepanelen 860.000 kWh bedraagt, vraagt de bewaring om 513.000 kWh. Daardoor profiteert Nemegheer van een positieve energiebalans. “Er komen binnenkort nog meer zonnepanelen bij, zo’n 800.000kWh. Zijn alle producten ingekoeld en verloopt alles goed, dan kunnen we onze groene energie mogelijk aan de buren verkopen. Het hele jaar door duurzaam voedsel op eigen bodem produceren en leveren is écht mogelijk”, aldus een trotse zaakvoerder.
